Hersenschimmen
In het boek Hersenschimmen, laat J. Bernlef ons een kijkje nemen in de wereld van een demente man. Het boek is inmiddels al verfilmd, er is een toneelvoorstelling van gemaakt en er zijn een half miljoen exemplaren van verkocht.
Hersenschimmen begint met op het eerste oog een heel normale man. Maarten Klein, 71 jaar en geboren in Nederland. Samen met zijn vrouw, Vera, en zijn hond, Robert, geniet hij van zijn rustige leven als gepensioneerde in Amerika. Toch is er iets mis in het leven van Maarten. Zijn geheugen en herkenning gaan achteruit. Herinneringen van vroeger verdwijnen en hij verliest de grip op de realiteit. Vera moet toezien hoe de dementie de macht over haar man krijgt. Het enige wat ze kan doen is hem helpen en hem proberen te begrijpen. Het is een zwaar gevecht, waarvan de winnaar eigenlijk al bekend is.
Ik vind dit boek erg goed. Doordat je het verhaal beleeft door de ogen van Maarten, kom je veel over hem te weten en daardoor komt hij erg realistisch over op de lezer. Je leest niet alleen zijn gedachten, maar je ziet ook alles wat hij doet. Op deze manier ontwikkel je vanzelf sympathie voor de man en zul je met hem mee gaan leven. Ook helpt het je beter te begrijpen wat dementie met iemand doet en hoe erg dat is voor de familie en omstanders. Ze zijn machteloos en kunnen alleen toekijken hoe hun geliefde aftakelt.
Ook vind ik het verhaal erg goed geschreven. Doordat Maarten in de war is, kom je soms opeens midden in zijn verleden terecht. Je gaat mee met zijn verwarring. Soms denkt hij bijvoorbeeld dat hij nog kind is en dat zijn vader nog leeft. Naarmate het boek vordert, wordt Maarten geestelijk steeds slechter. Op het eind van het boek zijn de zinnen dan ook erg onsamenhangend en vreemd. Dat vind ik goed gedaan. Een ander opvallend en goed iets is, dat Maarten bepaalde dingen steeds weer opnieuw denkt. Zo komt er in het boek een jongen voor die de af en toe wat klusjes voor de familie doet. Elke keer dat Maarten hem tegenkomt denkt hij precies hetzelfde. Zo wordt één zin ongeveer vijf keer herhaald.
Hersenschimmen is een echte aanrader voor iedereen. Veel mensen hebben in het dagelijkse leven te maken met dementie. Doordat je in dit boek een kijkje neemt in het leven van een dementeerde, krijg je meer begrip voor iemand die lijdt aan deze ziekte. Ook voor mensen die hier niet mee te maken hebben, is het zeker een aanrader. Over dit onderwerp wordt namelijk niet veel geschreven en voor veel mensen is het onduidelijk.
Janneke Schouten
Titel: Hersenschimmen
Auteur: J. Bernlef
Aantal pagina’s: 221 (kan verschillen per editie)
Uitgever: Querido
Jaar van uitgave: 1984
Geen opmerkingen:
Een reactie posten